De 14 Twentse gemeenten hebben afspraken met elkaar gemaakt over de te leveren zorg. Deze afspraken zijn samengevat in het Twents Kwaliteitskader waar een aanbieder zich aan dient te houden als deze diensten wil bieden in Twente. Het Kwaliteitskader is opgemaakt aan de hand van wettelijke kaders (de Wmo 2015 en de Jeugdwet), landelijke kwaliteitskaders en eigen ervaringen.

Samenwerking Toezicht

In de Wet maatschappelijke ondersteuning is opgenomen dat gemeenten toezicht moeten houden op de kwaliteit en de rechtmatigheid van de ondersteuning. Voor de Jeugdwet is het anders geregeld. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) ziet toe op de kwaliteit van jeugdhulp en de gemeenten zien toe op de rechtmatigheid. Gemeenten mogen echter wel hun eisen toetsen zoals vastgelegd in het Twents kwaliteitskader van de inkoop 2025.

In Twente is het toezicht op Wmo op verschillende plaatsen belegd. OZJT voert overkoepelend proactief kwaliteitstoezicht Wmo uit voor de 14 Twentse gemeenten. Dit om de kwaliteit van de te leveren zorg aan onze inwoners te borgen en samen met de gecontracteerde zorgaanbieders te kijken naar verbetermogelijkheden. Daarnaast zijn er enkele Twentse gemeenten die zelf toezichthouders aangesteld hebben. Zij richten zich  op  signaal gestuurd onderzoek en het toetsen van rechtmatigheid. Er zijn ook enkele gemeenten, vooral de kleinere, die  hiervoor de Sociale Recherche Twente (SRT) inschakelen.

 

Toezicht OZJT

De Toezichthouder Wmo voert pro-actieve onderzoeken uit bij zorgaanbieders. De onderzoeken vinden plaats op locatie. De toezichthouder maakt hiervoor een afspraak met de zorgaanbieder. Er wordt onderzoek gedaan naar de volgende punten:

• Algemeen
• Kwaliteit
• Personeel
• Veiligheid

De toezichthouder maakt een rapport van het onderzoek en deelt dit met de zorgaanbieder en de gemeente. Indien het rapport aanleiding geeft kan er nader onderzoek worden ingesteld op rechtmatigheid door de Toezichthouder  de gemeenten.

 

Toezicht in Twente

Voor effectief toezicht werken de toezichthouders Wmo samen waarin de risicoanalyse leidend is die voortkomt uit het ingevulde KIT (Kwaliteit en Integriteitsinstrument Twente). Is er mogelijk sprake van ondermijning door een aanbieder, dan kunnen toezichthouders de aanbieder melden bij de Informatietafel Zorgfraude. Dit i overleg wordt gehouden onder het Regionaal convenant Bestuurlijke aanpak Georganiseerde Misdaad voor de regio Oost-Nederland, en georganiseerd door RIEC (Regionaal Informatie en Expertise Centrum) Oost-Nederland. In onze regio hebben de convenantpartners zorgfraude als regionaal handhavingsknelpunt benoemd. Hierdoor is er meer aandacht voor deze vorm van ondermijnende criminaliteit. Ook kunnen partijen hun informatie delen en samen verrijken aan de Informatietafel Zorgfraude.

 

Samenwerking met de Rijksinspecties

Gaat het om rechtmatigheid dan richten de toezichthouders Wmo van de gemeenten hun aandacht op alle gecontracteerde aanbieders, zowel op het gebied van Jeugdhulp als Wmo-ondersteuning.  Als het gaat om de naleving van de kwaliteit, beperkt hun blikveld zich tot Wmo. De kwaliteit van Jeugdhulp-/Jeugdzorgaanbieders is het domein van de IGJ. De toezichthouders kwaliteit OZJT toetsen wel de gestelde kwaliteiseisen vanuit het geformuleerde bestek. Voor de samenwerking tussen lokaal/regionaal (Wmo) toezicht en toezicht door de IGJ is een afsprakenkader.

 

Calamiteiten- en incidenten melden

Wat is een calamiteit?

Een calamiteit is “een niet-beoogde of onverwachte gebeurtenis, die betrekking heeft op de kwaliteit van een voorziening en die tot een ernstig schadelijk gevolg voor of de dood van een cliënt heeft geleid.” (Definitie Wet maatschappelijke ondersteuning 2015).

Voorbeelden van calamiteiten:

• Een onbedoeld overlijden van een cliënt;
• Een suïcide van een cliënt;
• Een gebeurtenis die heeft geleid tot ernstig en/of blijvend lichamelijk letsel bij een cliënt;
• Een gebeurtenis die heeft geleid tot ernstig geestelijk lijden van een cliënt.

Wat is een geweldsincident?

Een geweldsincident is: ''seksueel binnendringen van het lichaam van of ontucht met een cliënt, alsmede lichamelijk en geestelijk geweld jegens een cliënt, door een beroepskracht dan wel door een andere cliënt met wie de cliënt gedurende het etmaal of een dagdeel in een accommodatie van een aanbieder verblijft.'' (Definitie Wet maatschappelijke ondersteuning 2015).

Voorbeelden van geweldsincidenten:

• Ernstig grensoverschrijdend gedrag: fysiek, psychisch en/of seksueel door hulpverleners of andere cliënten.

Meer informatie over het verschil tussen calamiteit en incident. 

Soms is niet duidelijk of er sprake is van een calamiteit of een incident. Incidenten zijn (in vergelijking met calamiteiten) relatief lichte verstoringen van de dagelijkse gang van zaken bij een zorgaanbieder. Calamiteiten moeten altijd gemeld worden, incidenten niet. Zorgaanbieders moeten incidenten wel registreren en analyseren om van fouten te kunnen leren.

Voorbeelden incidenten:

• Een fout: een afwijking van een situatie ten opzichte van de ideale situatie, met meestal ongewenste gevolgen. Het betreft het handelen van zorgverleners of het nalaten van handelen door zorgverleners, waardoor schade ontstaat voor een cliënt of de zorgverlener zelf. Denk bijvoorbeeld aan het toedienen van de verkeerde medicijnen.
• Een ongeluk: een gebeurtenis waarbij iets misgaat en waarbij meestal schade optreedt. Een voorbeeld kan zijn een valincident.
• Een bijna ongeluk: een ongeluk dat ternauwernood voorkomen kon worden of net niet plaatsvond. Bijvoorbeeld bijna struikelen over een losliggend matje.

Soms is het lastig een calamiteit en een incident te onderscheiden. Een incident kan ook overgaan in een calamiteit. Het is aan de betrokkenen om in te schatten en af te wegen of men te maken heeft met een calamiteit of een  incident. Neem bij twijfel contact op met een toezichthouder van uw gemeente.

 

Calamiteit of geweldsincident melden

Wmo-zorgaanbieders zijn wettelijk verantwoordelijk voor kwalitatief goede en veilige ondersteuning. Zij zijn verplicht calamiteiten en geweld die te maken hebben met de kwaliteit van een voorziening te melden bij de toezichthouder Wmo van de gemeente. En bij het OZJT. Overeenkomstig het bestek dienen Jeugdhulpaanbieders en zorgaanbieders die onder de Wkkgz vallen moeten calamiteiten bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) melden. Als er tijdens de uitvoering van de overeenkomst sprake is van een calamiteit of van geweld bij de verlening van zorg, dan moet de zorgaanbieder direct melding maken bij de toezichthouder van de gemeente. De melding wordt in ieder geval bij die gemeente gedaan, waar de calamiteit zich voordoet of heeft voorgedaan en de gemeente die verantwoordelijk is voor de cliënt. Daarnaast wordt OZJT geïnformeerd via infosamen14@samentwente.nl. 

Voor de Jeugdwet is het anders geregeld. Jeugdhulpaanbieders (inclusief Jeugd ggz) en gecertificeerde instellingen zijn volgens de Jeugdwet verplicht een calamiteit bij de inspectie te melden.

 

Klopt er iets niet of denkt u dat er iets niet klopt?

Bij uzelf of bij iemand in uw omgeving? Geef dit dan door aan de toezichthouder van uw gemeente. Zie hiervoor de website van uw gemeenten.