Belangrijke documenten

De Norm voor Opdrachtgeversschap (NvO) en de opdracht om een Regiovisie Jeugdhulp op te stellen, komen maar niet zo uit de lucht vallen. Vanaf 2020 is er op initiatief van het kabinet en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) gekeken naar verbetering van de organisatie van de Jeugdzorg. Een handvol onderzoeken en rapporten hebben de toon hiervoor gezet.

Hieronder volgt een korte toelichting op deze documenten en een link daar deze documenten. We hebben gekozen voor een chronologische volgorde, te beginnen met de meeste recente rapporten.

  1. Rapport Arbitragecommissie “Jeugdzorg: een onderwerp van aanhoudende zorg” (mei 2021)
  2. Rapport commissie Sint “Maatregelen financiële beheersbaarheid Jeugdwet” (april 2021)
  3. AEF Rapport “Onderzoek financiële tekorten jeugdzorg” (december 2020)
  4. SCP Rapport “Leefsituatie van ouders met kinderen in de jeugdzorg” (juli 2020)
  5. Kamerbrief: Perspectief voor de jeugd (maart 2020)

Rapport Arbitragecommissie “Jeugdzorg: een onderwerp van aanhoudende zorg” (mei 2021)

Omdat het Rijk en de gemeenten niet tot overeenstemming konden komen over een structurele oplossing voor de financiële tekorten in de jeugdzorg, heeft de VNG arbitrage ingeroepen. Daarvoor is een Arbitragecommissie ingesteld. Die commissie heeft, naast de uitspraak over het financiële conflict tussen Rijk en gemeenten, ook het nodige gezegd over de decentralisatie en de uitvoering door de gemeenten. Na een korte samenvatting van de rapporten van het adviesbureau Andersson Elffers Felix (AEF) en de commissie Sint komt de arbitragecommissie met zwaarwegende uitspraken:

  • De Rijksoverheid dient gemeenten financieel te compenseren voor de financiële tekorten;
  • De Rijksoverheid én gemeenten moeten aan de slag met het advies van de commissie Sint. Dat advies is om samen? duidelijkheid over de reikwijdte van de wet af te spreken én om gezamenlijk een Ontwikkelagenda uitwerken.

Citaat uit het rapport

“De Commissie stelt vast dat er tot nu toe weinig voortgang is geboekt in de toepassing van de Norm voor Opdrachtgeverschap (NVO) door gemeenten. Om die reden ondersteunt de Commissie de indiening van het wetsvoorstel ‘Verbetering beschikbaarheid zorg voor jeugdigen’. Wanneer dit wetsvoorstel wordt aangenomen, zullen in voorkomende gevallen direct stappen richting regionalisatie kunnen worden gezet.”

Voor meer informatie: hier leest u meer over het rapport.

Rapport commissie Sint “Maatregelen financiële beheersbaarheid Jeugdwet” (april 2021)

De commissie Sint heeft een reeks maatregelen in kaart gebracht die moeten leiden tot een toekomstbestendig jeugdhulpstelsel. De commissie beschrijft knelpunten die de beheersbaarheid van jeugdzorgkosten beperken:

  • Er is geen gedeeld beeld over de wenselijke afbakening van de reikwijdte van de Jeugdwet en de beleidsvrijheid van gemeenten;
  • Er is grote diversiteit tussen gemeenten in de kosten die ze per jongere maken voor de Jeugdwet;
  • Er bestaat een grote diversiteit in de uitvoering van de Jeugdwet en dat draagt bij aan hoge uitvoeringskosten en administratieve lasten;
  • Er vindt nog weinig sturing plaats op de kwaliteit van zorg;
  • Er wordt door zorgaanbieders weinig gestuurd op een kortere behandelduur en/of uitstroom;
  • De aanwezigheid van meerdere toegangspoorten maakt sturing voor gemeenten moeilijk;
  • Preventie en vroegsignalering blijken vaak een opdrijvend effect op de kosten te hebben;
  • Veel behoefte aan jeugdzorg heeft zijn oorsprong in andere domeinen;
  • Het uitwisselen van best practices levert onvoldoende aanknopingspunten voor de kostenverlaging in het jeugddomein.

Aan de hand van deze knelpunten werkt de commissie een aantal maatregelen uit. De commissie legt aan de wetgever ook een aantal fundamentele politieke keuzes voor:

  • Hoe breed of smal moet het doel van de Jeugdwet zijn?
  • Hoeveel beleidsvrijheid moeten gemeenten hebben over de Jeugdwet? Is de gemeente voor alle voorzieningen op grond van de Jeugdwet het beste uitvoeringsniveau?

Advies De wetgever moet besluiten nemen. Ten eerste moet de rijksoverheid een keuze maken over de reikwijdte van de wet. Ten tweede is een besluit nodigover een door partijen gezamenlijk op te stellen Ontwikkelagenda. In deze Ontwikkelagenda staan maatregelen die voortvloeien uit de beslissingen op rijksniveau.

Voor meer informatie: hier leest u de kamerbrief over het rapport.

AEF Rapport “Onderzoek financiële tekorten jeugdzorg” (december 2020)

Het adviesbureau Andersson, Elffers Felix (AEF) heeft een advies uitgebracht aan het Rijk en de VNG over de financiële tekorten in de uitvoering van de Jeugdwet. AEF constateert dat er stevige tekorten zijn bij de gemeenten, in totaal circa 1,8 miljard euro, en dat die tekorten kunnen gaan toenemen als er niets veranderd.  AEF doet ook een aantal suggesties voor kostenbesparing.

Voor meer informatie: hier leest u meer over het AEF rapport.

SCP Rapport “Leefsituatie van ouders met kinderen in de jeugdzorg” (juli 2020)

Eén op de vijf gezinnen die gebruik maaktvan jeugdzorg, maakt ook gebruik van voorzieningen in een ander sociaal domein, zoals de bijstand (Participatiewet) of dagbesteding (Wet maatschappelijke ondersteuning). Dit noemen we multigebruikhuishoudens. De kwaliteit van leven in deze gezinnen is beduidend lager dan in overige gezinnen. Dat blijkt uit een landelijk onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP).

Het SCP pleit ervoor om integratie van de aanpak centraal te stellen. Gemeenten blijven hiervoor aan zet. Juist omdat de problemen op meerdere domeinen samenkomen op gemeentelijk niveau.

Voor meer informatie: hier leest u meer over het SCP rapport.

Kamerbrief: Perspectief voor de jeugd (maart 2020)

De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, die verantwoordelijk is voor de jeugdhulp, vindt dat gemeenten beter moeten samenwerken in de regio. En dat jeugdzorgaanbieders zich meer moeten inspannen om kwaliteit te leveren en verantwoordelijkheid te nemen.

In een brief aan de Tweede Kamer zegt de minister dat het nog niet lukt om voldoende samenhang in de zorg en het jeugdzorglandschap te organiseren.Hij constateert dat:

  • het voor sommige aanbieders ingewikkeld en tijdrovende is dat gemeenten en regio’s de organisatie van de jeugdhulp verschillend aanpakken;
  • gemeenten en aanbieders nog te veel verkokerd werken;
  • de kwaliteit van de jeugdzorg onder druk staat.

In de brief worden ook een aantal opgaven geformuleerd om tot verbetering te komen.

Voor meer informatie: hier leest u de kamerbrief over het rapport.

Vragen, ideeën?

Deze pagina’s groeien mee met de totstandkoming van de Regiovisie Jeugdhulp Twente. Heb je vragen over de deze pagina of brengt de informatie je op ideeën voor de regiovisie?

Vul dan de vragenlijst in, of reageer via een mail naar transformatie@regiotwente.nl

Cookie-instellingen